/Aktualizacja 2021: Wpis historyczny, z którego treścią aktualnie się nie zgadzam – zostawiam jako ciekawostkę 🙂 
Zdaniem Taibiego Kahlera drivery są sygnałem wchodzenia w sekwencję dystresu i nie mają pozytywnego przejawu. Pozytywne aspekty naszego funkcjonowania wynikają z naszej struktury osobowości, a ta wpływa na to, które drivery prezentujemy w stresie. Tym samym driver może wskazywać na to, jakie zasoby mamy, gdy nie działamy w dystresie, ponieważ wskazuje na naszą strukturę osobowości. Zasoby nie są jednak związane z driverem, a wprost przeciwnie – to driver wynika z naszej struktury osobowości. Gdy go prezentujemy, tracimy jednak dostęp do zasobów, które są z nią związane. Są jednak analitycy transakcyjni, którzy stosują tu pewne uproszczenie i twierdzą, że driver ma też pozytywny wyraz. Niniejszy artykuł prezentuje ten właśnie pogląd. Nie jest to zgodne z założeniem twórcy koncepcji driverów. W 2017 r., gdy go pisałam, nie byłam jeszcze praktykiem Process Communication Model i nie miałam okazji poznać stanowiska samego Kahlera w tej sprawie, które znam obecnie. /

Drivery są wejściem do skryptu. Manifestacja zachowania driverowego rozpoczyna sekwencję, która zmierza do przeżycia uczucia zastępczego. Z tego powodu często myślimy o driverach, jak o czymś złym z czym się zmagamy. W początkowym etapie rozwoju tej koncepcji pojawiały się pomysły, aby przeciwstawiać się driverowi i próbować się go pozbyć. Dzisiaj wiemy już, że nie jest to ani korzystne, ani nawet możliwe. W pracy terapeutycznej drivery pomagają przyjrzeć się naszemu skryptowi i pracować z nim.

Kiedy przygotowywałam opracowanie driverów w oparciu o książkę Mavis Klein (poprzednie wpisy) nie mogłam się oprzeć wrażeniu, że koncentruje się ona na negatywnych kwestiach związanych z driverami, szczególnie w przypadku driverów Staraj się i Sprawiaj przyjemność. Niewiele było w jej opisach dotyczących tych driverów pozytywnych aspektów. Dla niektórych osób wpis o nich mógł być wręcz przytłaczający. Czy rzeczywiście drivery to samo zło? Zdaniem niektórych analityków transakcyjnych – niekoniecznie. Zwraca na to uwagę m.in. Julie Hay, która używa określenia „style pracy”, aby podkreślić, że na drivery możemy też patrzeć od strony ich przejawów w naszym zachowaniu, a te są zarówno negatywne, jak i pozytywne. Jakie są zatem pozytywne aspekty związane z driverami zdaniem Julie Hay?

Co doceniamy w „doskonałych”?
Osoby, które cechuje driver „Bądź doskonały” są dokładne, rzetelne i odpowiedzialne. Sprawnie koordynują przebieg prac nad zadaniem, które zostało im powierzone. Są bardzo logiczne i lubią przeanalizować dostępne dane, aby być dobrze przygotowanymi na różne okoliczności. Koncentrują się na osiągnięciu celu. Zwracają przy tym uwagę na estetykę i jakość wykonania, stąd ich wytwory są zwykle przyjemne w odbiorze. Mają względem siebie wysokie oczekiwania odnośnie standardów moralnych oraz standardów wykonywania pracy i utrzymują je nienależnie od opinii innych.

Zasoby: dokładność, logiczne myślenie, zorganizowanie, zorientowane na cel, odpowiedzialność, sumienność.

Jakie cechy podziwiamy w „silnych”?
Osoby, które cechuje driver „Bądź silny” są bardzo stabilne. Dobrze radzą sobie z wykonywaniem zadań pod presją i w stresie. Myślą logicznie mimo niesprzyjających warunków i zachowują spokój. Są postrzegane jako pracowite i niezawodne, potrafią mocno skoncentrować się na pracy. Mają refleksyjną naturę, lubią przemyśleć różne kwestie, dzięki czemu dobrze widzą całość sytuacji. Są uważne na potrzeby innych. Potrafią odnaleźć się w różnych sytuacjach dzięki swojej elastyczności.

Zasoby: samowystarczalność i stabilność, umiejętność zachowania spokoju w trudnych sytuacjach, koncentracja na zadaniach, uważność na potrzeby innych, elastyczność.

Co zachwyca nas w „starających się”?
Osoby, które cechuje driver „Staraj się” mają ogromną energię i entuzjazm. Są zmotywowane i kreatywne, lubią analizować różne dostępne możliwości. Cechuje je spontaniczność, wnoszą dużo swobody i radości. Chętnie angażują się w nowe pomysły i z zapałem zabierają się do pracy. Potrafią też dobrze się przy tym bawić. Odważnie bronią swoich racji, są także skłonne do bronienia słabszych. Mają swoje pasje, którym oddają się z zaangażowaniem, czerpiąc z nich dużo spontanicznej radości.

Zasoby: entuzjazm, kreatywność, umiejętność spontanicznej zabawy, zaangażowanie, umiejętność obrony swoich racji oraz stawania w obronie słabszych.

Za co lubimy „sprawiających przyjemność”?
Osoby, które cechuje driver „Sprawiaj przyjemność” dbają o dobrą atmosferę w swoim otoczeniu. Są zwykle miłymi towarzyszami, których cechuje wrażliwość, współczucie i empatia. Mają dobre maniery i uważają na swoje zachowanie. Zwracają uwagę na emocje innych i dążą do harmonii w relacjach. Troszczą się o potrzebujących i znajdują czas, aby wysłuchać osobę w potrzebie. Zwykle są dobrymi słuchaczami. W relacjach są to ciepłe i uważne osoby, które analizują otoczenie przez pryzmat emocji. Mają rozbudowaną intuicję. Są także hojne i ofiarne względem innych ludzi.

Zasoby: budowanie przyjemnej atmosfery, wrażliwość, intuicja, umiejętność dobrego słuchania, hojność.

Co cenimy u „spieszących się”?
Osoby, które cechuje driver „Spiesz się” są szybkie i aktywne. W krótkim czasie potrafią wykonać wiele zadań. Potrafią pracować pod presją czasu. Szukają także sposobów, aby wykonać zadanie jak najszybciej, co pozwala im optymalizować różne procesy. Chętnie angażują się w ekscytujące zadania. Często doświadczają różnych przygód i są w środku różnych akcji, do których podchodzą entuzjastycznie.

Zasoby: szybkość, umiejętność optymalizacji pracy, wielozadaniowość, przygodowa natura, entuzjazm.

Świadomość naszych obszarów do rozwoju i zasobów pomaga nam jeszcze lepiej pracować nad sobą. Warto jednak pamiętać, że koncentracja tylko na tym, co nam nie wychodzi, jest często źródłem stresu. Ten z kolei uruchamia sekwencję, w której zaczynamy od manifestacji zachowania driverowego, a kończymy na znanej już sobie wypłacie skryptowej. W pracy nad sobą warto zatem złapać równowagę i pamiętać także o zasobach.

/ Aktualizacja 2021: Dzisiaj napisałabym, że umiejętność rozpoznawania swoich driverów pozwala nam rozpoznać te momenty, kiedy tracimy dostęp do zasobów. Warto więc wiedzieć, co rusza u nas w stresie, a także wiedzieć, co to oznacza. Gdy wiemy, jak powrócić do pozycji OK-OK, mamy większą możliwość korzystania ze swoich zasobów. Kwestię tę wyjaśniam we wpisie na Facebooku: PRZEJDŹ DO WPISU./

Jeśli interesuje Cię jak rozpoznać driver (sterownik) u drugiej osoby zerknij na artykuł: Jak rozpoznać driver w 15 minut?

Jeśli masz ochotę zagłębić się nieco w temat driverów – zerknij na ich szczegółowe opisy:
– Driver: Bądź silny – analiza;
– Driver: Bądź doskonały – analiza;
– Driver: Staraj się – analiza;
– Driver: Sprawiaj przyjemność – analiza;
– Driver: Spiesz się – analiza

Bibliografia:
Collignon, G.; Legrand, P.; Parr, J. (2012). Parlez-vous Personality? Process Communication for Coaches. Paris: Kahler Communication Europe.
Hay, J. (2010). Analiza Transakcyjna dla trenerów. Kraków: Grupa Doradczo-Szkoleniowa Transmisja.
Klein, M. (2013). Intimate Relationships: Pain and Joy. Winchester / Washington: Psyche Books.
Stewart, I.; Joines, V. (2016). Analiza Transakcyjna dzisiaj. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.