„Analiza Transakcyjna daje ludziom racjonalną metodę analizowania i rozumienia swych zachowań. (…) AT nie jest narzędziem zastrzeżonym jedynie dla psychoterapii. Dostarcza ona stymulującej refleksji nad ludzkim zachowaniem, dostępnej każdemu, kto po nią sięgnie.”
Muriel James, Dorothy Jongeward („Narodzić się, by wygrać”)
Analiza Transakcyjna (AT) jest koncepcją psychologiczną, która pozwala przeanalizować, zrozumieć i pracować nad zmianą funkcjonowania jednostek i systemów. Ma zastosowanie w pracy indywidualnej oraz we wspieraniu organizacji w rozwoju. International Transactional Analysis Association (ITAA, Międzynarodowe Stowarzyszenie Analizy Transakcyjnej) definiuje cztery kluczowe obszary zastosowania AT:
– psychoterapia (indywidualna, par i grupowa);
– pomoc psychologiczna (poradnictwo);
– edukacja (w tym szkolenia);
– organizacja (wsparcie firm w rozwoju).
Fundamentalnym założeniem AT jest koncepcja skryptu życiowego (nazywanego też scenariuszem życiowym), który posiada każdy człowiek. Jest to nieuświadomiony plan na życie, który powstaje we wczesnym dzieciństwie. Do 7 roku życia zbudowane są jego kluczowe założenia. Nieświadomie kształtujemy swoje życie w taki sposób, aby potwierdzić te wczesnodziecięce wybory.
„Skrypt to „posuwający się naprzód program”, utworzony we wczesnym dzieciństwie pod wpływem rodziców. Program ten kieruje zachowaniem jednostki w ważnych aspektach jej życia.”
Eric Berne („Dzień dobry… i co dalej?”)
Kiedy jesteśmy w skrypcie nieświadomie odtwarzamy dziecięce strategie, próbując w ten sposób poradzić sobie z problemami dorosłego życia. Wejście w skrypt jest najbardziej prawdopodobne gdy mierzymy się ze stresującą dla nas sytuacją lub gdy coś w aktualnie przeżywanym momencie przypomina stresującą sytuację z dzieciństwa.
Wyjście poza skrypt wymaga rozpoznania jakie potrzeby nie zostały zaspokojone w naszym dzieciństwie, a następnie zaspokojenia ich w adekwatny sposób, z użyciem zasobów, które mamy jako dorośli.
Strona w przygotowaniu
Pełny opis kluczowych założeń AT już niedługo!